“Türk Şiirinde Yahya Kemal BEYATLI” Konulu bu haftaki sohbetimizde Anadolu
Üniversitesi Edebiyat Fak. Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gökhan TUNÇ yer aldı. Sayın TUNÇ yoğun bir
ilgiyle takip edilen konuşmasında özetle:
“Yahya Kemal Beyatlı (1884-1958), gerek baskın karakteriyle gerek kaleme aldığı şiirlerle
gerekse poetik bilinciyle modern Türk şiirinin kurucu isimlerinden biri olarak kabul görmüştür. Yahya
Kemal’in önemini ve devrindeki kıymetini ortaya koyması bakımından yaşadığı dönemin otorite
eleştirmenlerinden biri olan Nurullah Ataç’ın sözleri dikkat çekicidir. Ataç’a göre Yahya Kemal’in
belki yüz küçük sayfayı” ancak dolduran eserinde zamanındaki şairleri ezen bir büyüklük vardır ve
Halit Fahri’den Nâzım Hikmet’e kadar bir neslin muvaffakiyetinde onun büyük bir tesiri vardır.
Benzer şekilde Tanpınar, “Şiirde ve fikirde ilk ve galiba yüzünü gördüğüm son hocam Yahya Kemal
oldu.” der. Yahya Kemal’in şiirsel etkisinin bahsedilen boyutu, 1920 ve 1930’lu yıllarda giderek
artmış, nihayetinde Mustafa Şekip Tunç ona “tanrı şair” gibi abartılı bir unvan atfetmiştir. Rıfkı Melûl
Meriç’in 1950 yılında kaleme aldığı “Üstadımız Yahya Kemal” adlı şiir, bahse konu şaire nasıl bir
konum atfedildiğini somutlar. Benzer şekilde Halit Fahri Ozansoy, Yahya Kemal’e olan hayranlıkla
ilgili şunları söyler: “Karşısında hepimiz, hayranlıktan ağzımız bir karış açık, elpençe divan duruyor,
öksürdüğü zaman ‘Ne musiki!’, lütfedip kendi şiirlerinden bir mısra okursa ‘Ne harika!’ diye iki yana
baş sallıyorduk.” Yahya Kemal’i idealize eden şairlerin yanı sıra ona karşı çıkanların da sanatçının
önemini ve Türk şiirinin temel taşlarından biri olduğu gerçeğini inkâr edemedikleri
gözlemlenmektedir. Peki bu durumun nedeni nedir? 1913 yılında İstanbul’a dönen Yahya Kemal,
şiirde yapmak istedikleriyle, tarih şuuruyla dönemindeki birçok şairden ayrılan bir özellik gösterir.
Fransa’da Camille Jullian ve Albert Sorel’in tarihe bakışlarından etkilenen Yahya Kemal, bilhassa
Camille Jullian’ın “Fransa toprağı bin yılda Fransız milletini yarattı.” savını kendisine çıkış noktası
yapmıştır. Bu bağlamda Yahya Kemal’in tarih bilinciyle birçok şairi etkilediği vurgulanmalıdır. Aynı
şekilde başta şiir dili olmak üzere poetik görüşleriyle kendisinden sonra gelen şairler üzerinde büyük
tesirde bulunmuştur. Bu konuşmada Yahya Kemal’in gerek poetikasıyla gerekse yazdığı şiirlerle
modern Türk şiirinde nasıl bir konum edindiği sorusu tartışılacaktır.“ dedi.
Çok sayıda sorulan Soru ve cevaplardan sonra Ocak Başkanımız Prof. Dr. Nedim ÜNAL
konuşmacıya ŞÜKRAN BERATI takdim etti.